نگاهی به سریال مهیار عیار، ساخته سیدجمال سیدحاتمی | ملودرام تاریخی همچنان مشتری دارد

به گزارش شهرآرانیوز؛ سریال تلویزیونی «مهیار عیار»، به کارگردانی سیدجمال سیدحاتمی و تهیه کنندگی بهروز مفید، اثری تاریخی است که وقایع آن در دوران صفویه جریان دارد. این مجموعه که از شبکه ۳ سیما پخش می‌شود، تلاش دارد با تلفیق داستانی جذاب که هم تاریخی و راوی فرهنگ فولکلور قدیمی باشد و هم رگه‌هایی از ملودارم را در خود جای دهد، نظر مثبت مخاطبان را جذب کند.

انباشت تجربه‌های گران بها

کارگردان سریال «مهیار عیار» سید جمال سیدحاتمی است که او را با دو فعالیت مهمش در سال‌های اخیر می‌شناسیم: فعالیت به عنوان کارگردان دوم مجموعه خوش ساخت «سرزمین مادری» و کارگردانی فیلم سینمایی «لاک قرمز». بر مبنای حضور سیدحاتمی در این دو اثر مهم، می‌توان گفت که «مهیار عیار» واجد خصلت‌هایی از هر دوی آن هاست.

این سریال، از یک طرف واجد ظرافت‌های دراماتیک درخورتوجهی است و به لحاظ پرداخت جزئیات و همچنین هماهنگ شدن با ذائقه مخاطب، آبرومند ظاهر می‌شود که این موضوع احتمالا ناشی از تسلط کارگردانش بر مدیوم سینما و به طور کلی آشنایی او با سلیقه عمومی است. برخی قاب بندی ها، مشخصا قرارگیری دوربین در صحنه‌های حضور جانور، نشان می‌دهد که سیدحاتمی درک خوبی از مدیریت صحنه و دکوپاژ دارد.

او همچنین با حضور در سریال کمال تبریزی و کسب تجربه درزمینه تولید یک اثر تاریخی فاخر و همچنین بهره گیری از داشته‌های مهدی ارگانی به عنوان مشاور فیلم نامه که در پروژه

«سرزمین مادری» هم در کنار سیدحاتمی و تبریزی بود، توانسته خطی از ملودرام را به اثر بیفزاید که یادآورد پرداخت باورپذیر روابط انسانی جذاب در این سریال است.

یکی از نقاط قوت سریال «مهیار عیار» که به نظر می‌رسد حاصل تجربیات سیدحاتمی در طول سال‌های متمادی فعالیت او باشد، فضاسازی بصری و جذاب آن از اصفهان دوره صفوی به کمک فناوری‌های نوین و جلوه‌های بصری است. در این مسیر، طراحی صحنه، لباس و گریم هم به کمک اثر آمده‌اند تا روکش کار برای مخاطب باورپذیر و ملموس باشد. انتخاب لوکیشن‌ها نیز به شکلی بوده که تقریبا جلوی هر گونه اشتباه سهوی را گرفته است.

قصه و فیلم نامه

داستان «مهیار عیار» حول محور زندگی یک راهزن قدیمی و توبه کرده به نام مهیار می‌چرخد که پس از تحولی درونی، به راه عیاری و جوانمردی گام می‌گذارد. شخصیت اصلی در مواجهه با چالش‌های اجتماعی و اخلاقی، با بهره گیری از ذکاوت و شجاعت خود، نقش منجی را برای مردم ایفا می‌کند و به یک قهرمان تمام عیار تبدیل می‌شود که خصلت درون گرایی او کاملا برجسته است. این سریال، اما با روایت‌های فرعی متعدد، تلاش دارد تا هم زمان جنبه‌های تاریخی، اجتماعی، اخلاقی و البته عاشقانه را پوشش دهد.

محمدرضا محمدی نیکو، در مقام نویسنده، یک اتفاق جذاب را رقم زده و آن هم تمهید ادبیات خاص فولکلور برای شخصیت ها، به ویژه دو شخصیت عقرب و شاهک است. درواقع نویسنده توانسته است به لحنی بین لحن امروزی و لحن ثقیل تاریخی دست پیدا کند و همین موضوع باعث می‌شود که تماشای این اثر برای مخاطب دل پذیر باشد و احساس ملال و آزردگی در بین بینندگانی از گروه‌های سنی مختلف ایجاد نکند.

از لحاظ مضمونی، این سریال با تأکید بر ارزش‌هایی همچون جوانمردی، وفاداری، بی نیازی از مال دنیا، مردم داری و... تلاش کرده است تا پیام‌هایی تأثیرگذار به مخاطبان ارائه دهد. طبیعتا مخاطب ایرانی هم از آثاری با این مضامین استقبال می‌کند و دل به دل مجموعه‌ای می‌دهد که برمبنای یک قهرمان کلاسیک تولید شده است. اضافه کردن جنبه‌های کارآگاهی و معمایی که در برخی قسمت ها، از جمله قسمت‌های مربوط به دستگیری قاتل کاروان سرا، گنجانده شده است، بخش دیگری از جذابیت سریال را تأمین می‌کند.

در ادامه حتما بخوانید نبرد نافرجام صورتک ها | نقدی بر سریال «غربت»، ساخته امیر پورکیان

تیم ناسازگار بازیگران

کامران تفتی، ایفاگر نقش اصلی این مجموعه یعنی شخصیت مهیار است. اجرای تفتی در این نقش را می‌توانیم قابل قبول توصیف کنیم؛ اما با توجه به ظرفیت‌های دراماتیک و قهرمانانه‌ای که در سناریو برای مهیار تدارک دیده شده و موقعیت‌های شاخصی که در اختیارش قرار می‌گیرد، بازی او حتی نیمی از جاذبه‌های نقش را هم بالفعل نمی‌کند. تفتی به وضوح در بازی صورت، ضعیف عمل می‌کند؛ هرچند که در بیان، قدرتمند ظاهر می‌شود.

در کنار او، گروه نسبتا پرتعدادی از بازیگران شناخته شده و تازه کار حضور دارند. این ترکیب، اما یکدست نیست و اختلاف سطح بازی‌ها به وضوح مخاطب را آزار می‌دهد. بازیگر نقش اصلی زن این مجموعه متین ستوده است که اگرچه بازیگری توانمند در تلویزیون به شمار می‌رود، اما انتخاب او برای نقش خاتون، به جهت ویژگی‌های ظاهری چهره اش، چندان خوشایند نیست. این نقش نیازمند بازیگری با چهره‌ای طبیعی‌تر و نزدیک به تصویر ذهنی مخاطب از یک زن در آن برهه تاریخی است. در برخی صحنه ها، بازی اغراق شده و بیان دیالوگ‌های او، به ویژه در لحظات احساسی، از ارتباط عمیق بیننده با شخصیت اصلی می‌کاهد.

علاوه بر این دو، بازیگران پرتعداد اثر برخی بااستعداد و سرحال ظاهر می‌شوند که در خدمت درام قرار می‌گیرند و برخی دیگر به قدری ضعیف و مصنوعی هستند که سریال را از نفس می‌اندازند و در روند اجرای قصه دست انداز ایجاد می‌کنند. از این جهت، ترکیب بازیگران مجموعه «مهیار عیار» کاملا ناهمگون به نظر می‌رسد که بخشی از آن احتمالا به دلیل کمبود بودجه تولید این سریال برای پرداخت دستمزد به بازیگران حرفه‌ای و کاربلد بوده است.